Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Imperatoria ostruthium & Amaranthus viridis

fotò
fotò
Emperatòri

Imperatoria ostruthium

Apiaceae Umbelliferae

Àutri noum : Bijoun, Aregrot.

Noms en français : Impératoire, Benjoin.

Descripcioun :
L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).

Usanço :
La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.

Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust

Liò : Fourèst fresco - Ribiero - Mountagno mejano - Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753 (= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )

fotò
fotò
Amaranto(-verdo)

Amaranthus viridis

Amaranthaceae

Nom en français : Amarante verte.

Descripcioun :
L'amaranto-verdo coumenço à planta caviho au nostre desempièi gaire de tèms. Èi bèn verdo, emai dins l'enflourejado que douno pas d'èr espinous. A ges o quàsi ges de péu. Li fueio ajudon peréu à la recounèisse emé dous aurihoun au bout coume lou blet. Li fru soun proun berrugous (fotò).

Usanço :
Coume lis àutris amaranto, l'amaranto-verdo se manjo cruso en ensalado vo cue coume d'espinarc (pas trop n'en manja pamens pèr l'acide óussali e li nitrate). Li grano se manjon cruso, grasihado o boulido (15 mn) coume voulès. Es uno planto vertuouso contro l'inflamacioun, sarro li car, ajudo à caga e tuo li vèrme dóu quiéu.

Port : Erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Amaranthus
Famiho : Amaranthaceae


Ordre : Caryophyllales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) enflourejado : 8 à 10 cm
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à óutoubre

Liò : Ermas - Champ - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americano-Sud
Ref. sc. : Amaranthus viridis L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RRR
RR
ges
RR
ges
ges
RRR
ges

Imperatoria ostruthium & Amaranthus viridis

ges
ges
ges
ges
ges
ges
CC
CC

Coumpara Emperatòri emé uno autro planto

fotò

Coumpara Amaranto(-verdo) emé uno autro planto

fotò